30 Ekim 2024 tarihli ve 32707 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun (“Kanun”), 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun (“Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun”) ve 6563 sayılı Elektronik Ticaretin Düzenlenmesi Hakkında Kanun’da (“E-Ticaret Kanunu”) önemli düzenlemeler yapmıştır.
Doğrudan satış sistemine ilişkin düzenlemeler ve bu sisteme aykırılıklarda uygulanacak idari para cezaları 30 Temmuz 2025 tarihinde yürürlüğe girecek olup, diğer hükümler ise 30 Ekim 2024 itibarıyla uygulanmaya başlamıştır.
Kanun ne gibi yenilikler getirmektedir?
A. Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun’da Yapılan Değişiklikler
1. Tüketici Kredi Sözleşmeleri
5411 sayılı Bankacılık Kanunu (“Bankacılık Kanunu”) kapsamında yer alan sözleşmeler, yazılı olarak ya da tüketicinin kimliğini doğrulamayı sağlayan ve ilgili mevzuat çerçevesinde yazılı şeklin yerini alabilecek uzaktan iletişim araçlarıyla yapılabilecektir. Bankacılık Kanunu’na uyum amacıyla alacaklılar ile tüketiciler arasındaki tüketici kredisi sözleşmelerinin yazılı veya uzaktan iletişim yöntemleriyle kurulması öngörülmüştür.
2. Doğrudan Satış Sistemi
Doğrudan satış sistemi, Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun’a eklenen 47/A maddesi ile yeniden düzenlenmiştir. Buna göre:
Doğrudan satış şirketlerinin anonim şirket olarak kurulması ve ilgili şartları sağlaması zorunludur.
Sisteme yeni doğrudan satıcıların eklenmesi ve bu kapsamda menfaat dağıtılması esasına dayanan, ancak mal veya hizmet satışını içermeyen faaliyetlere her bir ihlal için 5.000.000 TL idari para cezası uygulanacaktır.
Tüketicilerin cayma hakkı süresi, önceki 14 gün yerine 30 güne çıkarılmıştır. Aykırılık halinde her bir işlem için 2.200 TL idari para cezası uygulanacaktır.
Şirketlerin, tüketicilere Ticaret Bakanlığı’nın belirlediği konular hakkında bilgilendirme sağlayacak sistemler kurmaları gerekmektedir. Bu yükümlülüğe uyulmaması durumunda 1.000.000 TL’ye kadar idari para cezası öngörülmüştür.
3. Yaptırımlar
Kanun, Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun kapsamındaki bazı ihlaller için uygulanacak idari para cezalarının miktarlarını güncellemiştir. Örneğin:
Haksız ticari uygulamalara yönelik ihlaller için 60.000 TL’den 600.000 TL’ye kadar, ülke çapında ise 6.000.000 TL’ye kadar idari para cezası uygulanabilecektir.
Haksız ticari reklamlara yönelik cezalar, yerel veya ulusal düzeyde yapılan yayınlara göre farklılaştırılmıştır.
Ayrıca, bilgi ve belge sunma yükümlülüğüne aykırılık halinde, ihlalin devam etmesi durumunda önceki mali yıl sonundaki yıllık brüt gelirin %1’i oranında ve 80.000 TL’den az olmamak üzere idari para cezası öngörülmüştür.
B. E-Ticaret Kanunu’nda Yapılan Değişiklikler
2022 yılında e-ticaret aracı hizmet sağlayıcılarına getirilen lisans zorunluluğu ile ilgili yeni muafiyetler tanımlanmıştır. Örneğin:
E-ticaret aracı hizmet sağlayıcılarının yurt dışına yönelik işlemleri, lisans bedelinin hesaplanmasında dikkate alınmayacaktır.
2024 ve 2025 yılları için net işlem hacmi üzerinden yapılacak hesaplamalarda sırasıyla dört kat ve üç kat indirim uygulanacaktır.
Doğrudan satış şirketleri ve e-ticaret aracı hizmet sağlayıcılarının, Kanun’un getirdiği değişikliklere uyum sağlamaları büyük önem taşımaktadır. İdari para cezalarının artışı dikkate alınarak, tüketicilere yönelik uygulamaların gözden geçirilmesi ve ilgili bilgi taleplerinin eksiksiz karşılanması gereklidir.
Comentários