Vekaletsiz iş görme, bir kimsenin, yetkili veya yükümlü olmadığı halde, başkasının hesabına bir iş yapması durumudur. Bu iş, iş sahibinin menfaatine ve varsayılan iradesine uygun olarak yapılmışsa gerçek vekâletsiz iş görme adını alır.
Gerçek vekâletsiz iş görmenin iki türü vardır:
Faydalı vekâletsiz iş görme: İş görenin yaptığı iş, iş sahibinin menfaatine ve yasalara aykırı olmadığı durumlarda gerçekleşir. Bu durumda, iş sahibi, iş görene karşı yaptığı masrafları ve uğradığı zararı tazmin etmekle yükümlüdür.
Zararlı vekâletsiz iş görme: İş görenin yaptığı iş, iş sahibinin menfaatine veya yasalara aykırı olduğu durumlarda gerçekleşir. Bu durumda, iş sahibi, iş görene karşı herhangi bir sorumluluk taşımaz.
Gerçek olmayan vekâletsiz iş görme ise, iş görenin kötü niyetli olarak ve kendi menfaatine başkasının işini görmesi durumudur. Bu durumda, iş gören, iş sahibine karşı yaptığı masrafları ve uğradığı zararı tazmin etmekle yükümlüdür.
Vekaletsiz iş görmeye ilişkin hükümler, 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu'nun 10. bölümünde, 526 ile 531. maddeleri arasında düzenlenmiştir.
Vekaletsiz iş görmenin bazı örnekleri şunlardır:
Bir komşunun, ev sahibinin izni olmadan evini tamir etmesi.
Bir arkadaşın, diğer arkadaşının izni olmadan onun adına bir mal satın alması.
Bir kişinin, kayıp bir çocuğu bulmak için arama çalışmaları yapması.
Vekaletsiz iş görmenin sonuçları, işin türüne ve iş sahibinin tutumuna göre değişir. İş sahibi, yapılan işi onaylarsa, vekâletsiz iş gören, iş sahibine karşı herhangi bir sorumluluk taşımaz.
Ancak, iş sahibi yapılan işi onaylamazsa, vekâletsiz iş gören, duruma göre iş sahibine karşı tazminat ödemek zorunda kalabilir.
Vekaletsiz iş görmeden doğabilecek uyuşmazlıkları önlemek için, iş sahibinin, yetkili bir kişiye vekâlet vermesi en doğrusudur.
Kaynak:
Türk Borçlar Kanunu madde 526-531: https://www.mevzuat.gov.tr/mevzuat?MevzuatNo=6098&MevzuatTur=1&MevzuatTertip=5
Bu makale, hukuki konulara ilgi duyan kişilerin genel bilgilendirilmesi amacıyla hazırlanmıştır. Kapsamlı bir kaynak olma iddiası taşımaz ve yasal tavsiye olarak değerlendirilmemelidir.
Comments